Pojęcie zarządzanie procesowe traktuje się w literaturze przedmiotu jako pojęcie tożsame z pojęciem zarządzanie procesami. Uważa się przy tym, że pojęcie zarządzanie procesowe lepiej oddaje sens i istotę rzeczy szeroko rozumianego znaczenia zarządzania procesami. Zarządzanie procesowe zamiennie określane jest także jako podejście procesowe do zarządzania organizacjami.
Często zarządzanie procesowe jest również postrzegane jako nowa dziedzina zarządzania, a także jako dominujący paradygmat w zarządzaniu.
Zdaniem K. Perechudy zarządzanie procesowe stanowi odpowiedź na:
- rosnącą turbulencję otoczenia i wnętrza organizacji,
- wzrost złożoności procesów wewnętrznych i zewnętrznych,
- indywidualizację potrzeb i oczekiwań klienta,
- krótkie cykle życia produktów,
- wzrost znaczenia wartości niematerialnych oraz
- deregulację systemu konkurencji rynkowej.
Zarządzanie procesowe niesie ze sobą szeroki potencjał w sprostaniu wyżej wskazanym warunkom – umożliwia doprowadzenie organizacji do wyższej efektywności przy zachowaniu odpowiedniej elastyczności działania.
Przegląd przykładowych 10 definicji zarządzania procesowego zamieszczam w tabeli.
L.p. | Definicja | Autor |
1 | Zarządzanie procesowe ma na celu taką harmonizację składowych działań tworzących procesy, która powoduje osiągnięcie zamierzonych wyników procesu w określonym czasie, zużywając na to oznaczoną ilość zasobów. | M. Trocki |
2 | Zarządzanie procesowe można zdefiniować jako zestaw działań polegających na sterowaniu procesami i powiązaniami między nimi w celu uzyskania wymaganych właściwości materiałów i produktów oraz zaspokojenia wymagań kolejnych klientów w łańcuchu procesów, a także na zbieraniu informacji dla potrzeb zarządzania. | S. Borkowski,
K. Siekański |
3 | Zarządzanie procesowe zakłada skupienie działań wszystkich członków organizacji na realizacji procesów przez kumulację czynności składających się na całościowe procesy, które wcześniej były realizowane przez pracowników w różnych działach funkcjonalnych i przydzielenie ich jednej osobie lub grupie ludzi. | J. Kraśniak |
4 | Zarządzanie procesowe rozumiane jest jako systematyczne, strukturalne podejście do analizy, ciągłego usprawniania i kontroli działań w celu zwiększenia jakości produktów i usług oferowanych przez organizację. | R.G. Lee,
B.G. Dale |
5 | Koncepcja zarządzania procesowego postuluje elastyczne i dynamiczne dostosowywanie procesów do zmiennej sytuacji, w jakiej znajduje się organizacja | G. Jokiel |
6 | Zarządzanie procesowe oznacza stosowanie zbioru ustrukturyzowanych, systematycznych podejść w celu nadzorowania, analizy i doskonalenia procesów w organizacji. | L. Chung-Yee,
C. Bruner |
7 | Uporządkowane podejście do analizy i ciągłego doskonalenia podstawowych działań, takich jak: produkcja, marketing, komunikacja i innych głównych elementów działalności firm | M. Zairi |
8 | Zarządzanie procesowe oznacza dążenie do eliminowania zagrożeń, które oddziałują na dany proces. | E. Skrzypek |
9 | Zarządzanie procesowe polega na dokonywaniu systematycznej oceny procesów i ich efektów, podtrzymywaniu ich funkcjonowania i wprowadzaniu korekt, jeśli osiągane rezultaty odbiegają od normy | J. Brilman |
10 | Zarządzanie procesowe opiera się na przekonaniu, że należy optymalizować działania organizacji, mając na względzie realizowane procesy, a nie funkcje | D. Salwa |
W świetle przedstawionego przeglądu definicyjnego można sformułować następujące wnioski.
- Większość definicji zarządzania procesowego zakłada, że zawsze istnieją możliwości usprawniania procesów, co oznacza konieczność systematycznej, ustrukturalizowanej analizy przebiegu, doskonalenia, monitorowania i zarządzania efektywnością.
- Zdarza się, że zarządzanie procesowe postrzegane jest wąsko – wyłącznie jako metodę doskonalenia procesów.
- Inni prezentują bardziej holistyczne podejście, w którym zarządzanie procesowe jest rozumiane jako metoda doskonalenia organizacyjnego determinująca organizacyjną efektywność.